تحقیق مديريت در سازمانهاي مجازي

دسته بندي : علوم انسانی » مدیریت
مديريت در سازمانهاي مجازي :
چكيده :
دانش يكي از عوامل تاثيرگذار در كسب مزيتهاي رقابتي و منابع جمعي است. در سالهاي گذشته شاهد ظهور رويكردهاي بيشماري در زمينه مديريت دانش بوده ايم كه مديريت دانش در سازمانهاي مجازي ، يكي از رويكرد هاي جديد در اين زمينه است. تعاملات در حوزه مديريت دانش، پيچيده و شامل مذاكره،اشتراك، و به كارگيري دانش در همه ابعاد سازمان است.با رشد تكنولوژيهاي ارتباطي و به دنبال آن گسترش كاربرد سازمانهاي مجازي در محيط به شدت در حال تغيير امروزي و شكل گيري انبوه اطلاعات و دانش در آنها، ضرورت به كارگيري ابزارها و فرايندهاي مديريت دانش براي بهره برداري و كسب مزيت رقابتي به خوبي نمايان مي گردد.

واژه هاي كليدي: مديريت دانش، سازمان مجازي،مزيت رقابتي، دانش.

مقدمه:
امروزه مرزهاي ثابت و مشخص سازماني به دلايل مختلف از جمله تغييرات گسترده در بازار (شكل و فرم، زمان پاسخ گويي، محل پاسخ گويي، كيفيت، خدمات پس از فروش و ... ) و عوامل موفقيت سازمانهاي كنوني ( سرعت، انعطاف پذيري، يكپارچگي، نوآوري و ...) تغيير يافته و مرزهاي منعطف و متحرك جايگزين اين مرزهاي ثابت شده است. به طور كلي سه نوع كسب و كار3 در سازمانها قابل مشاهده است: كسب و كار ارتباط با مشتري، ابداع محصول و كسب و كار زير ساختها. نزديك به يك قرن است كه نظريه هاي اقتصادي فرض مي كنند كه مديريت تمامي اين كسب و كارها بايد به صورت يكجا و در يك سازمان انجام پذيرد چرا كه اگر در سازمانهاي مجزا باشد، هزينه هاي ارتباطات ظهور مي كنند. باظهور مفهوم سازمانهاي مجازي و پيشرفت تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات، مشخص گرديد كه مي توان اين كسب و كارها را در سازمانهاي مجزا و حتي با هزينه بسيار كمتر، مديريت و اجرا كرد.
در سال 1959 ميلادي، به سازمان به صورت مجموعه اي از منابع نگريسته شد كه با تصميمات مديريتي در بخشهاي مختلف آن پخش مي شوند[1]. اين نظريه بعدها به دو قسمت تقسيم شد. قسمت اول به منابع داخلي و خارجي سازمان توجه داشت و قسمت ديگري از آن به چگونگي استفاده موثر و بهينه از منابع موجود اشاره مي كرد. اكنون جهان در حال تغيير به سمت جامعه دانش محور است. در اين جامعه، دانش، منبع اصلي و اوليه براي فرد و به طور كلي براي اقتصاد است. امروزه زمين، نيروي كار و سرمايه ( فاكتورهاي سنتي اقتصادي براي توليد) در درجه دوم اهميت قرار دارند[2]. البته توجه به اين نكته ضروري است كه دانش به خودي خود، چيزي توليد نمي كند و تنها وقتي در قالب عمل ظاهر مي شود، موثر مي باشد. زيرا اساسا دانش يك مقوله فردي است و تعريف و استفاده از آن در سازمان نيازمند به كارگيري يك ساختارمشخص مي باشد.امروزه دانش يكي از مولفه هاي مهم در برتري رقابتي محسوب مي شود. بنابراين مشخص كردن دانش موجود سازمان و دانش مورد نياز آن و فراهم نمودن جايگاهي براي نگهداري و استفاده مناسب از آن ، مشخص كننده ارزش رقابتي سازمان در جامعه دانش محور امروز است.اينجاست كه اهميت و نقش مديريت دانش در سازمانهاي امروزي مشخص مي گردد.
اما به راستي مفهوم سازمان مجازي و مديريت دانش چيست و در محيط بسيار متغير و رقابتي امروز، براي كسب برتري رقابتي چه ارتباطي ميان اين دو مقوله مهم سازماني وجود دارد؟

مديريت دانش :
پس از گذشت چندين سال از شروع مباحث مديريت دانش، افراد زيادي با توجه به زمينه كاري خود، تعاريف گوناگوني از آن ارايه داده اند اما هنوز تعريف واحدي از مديريت دانش در مجامع علمي بيان نشده است. يكي از چالشهاي اساسي در مديريت دانش، فهم دقيق مفهوم دانش مي باشد. به طور كلي دانش، اطلاعاتي است كه فرد در ذهن خود شكل داده است[3]. در واقع مديريت دانش فرايندي است كه سازمانها به واسطه داراييهاي عقلاني و منطقي و پايگاه هاي دانش خود، توليد ارزش مي كنند[4]. اغلب توليد ارزش از اين داراييها شامل مشخص كردن آنچه كاركنان سازمان ميدانند و مهارتهاي آنان ، دانش شركا و يا حتي رقبا براي عملكرد بهتر مي باشد. مديريت دانش رساندن دانش درست به افراد مورد نظر در زمان مورد نظر براي تصميم گيري و عملكرد بهتر مي باشد[5]. دانش نه تنها از مهارتها و اطلاعات كاركنان سازمان، بلكه از عوامل محيطي آن( بازار، رقبا، روند صنعت، مشتريان، محصولات، متدها و روشها و...) نيز كسب مي شود. در محيط اقتصاد دانش محور، خلاقيت، كيفيت، سرعت و انتقال دانش ، فاكتورهاي مهم و حياتي محسوب مي شوند و سرمايه هاي عقلاني به معيارهاي مهم و حياتي براي ارزش اقتصادي كمپاني تبديل شده و امروزه در اكثر سازمانها اولويت مديريت از مديريت مالي و منابع به مديريت دانش تغيير يافته است [6].